پساب و پسماند بلای جان «خاک»
تاریخ انتشار: ۱۴ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۵۳۲۵۰۴
سرپرست معاونت محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه تولید محصولات سالم نیازمند بهرهبرداری از منابع خاک سالم همراه با مدیریت درست است، اظهارکرد: بیشترین سهم آلودگی خاک در استانهای نفتخیز مربوط به ترکیبات نفتی و در سایر استانها مربوط به پسماند و پساب است.
به گزارش ایران اکونومیست، هر ساله سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (FAO) در روز ۵ دسامبر ( ۱۴ آذر) روز جهانی خاک را گرامی میدارد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
ایرج حشمتی در گفت و گو با ایران اکونومیست به مناسبت روز جهانی خاک درباره آخرین فرسایش خاک در ایران اظهار کرد: بر اساس آمارنامه سال ۱۳۹۹ مرکز فناوری اطلاعات و ارتباطات وزارت جهاد کشاورزی میزان فرسایش خاک در سطح ۱۲۵ میلیون هکتار از حوزههای آبخیز کشور متوسط سالیانه حدود ۱۶.۷ تن در هکتار و میزان متوسط سالانه رسوب برابر ۶ تن در هکتار است.
اجرای برنامههای آبخیزداری برای کاهش روند تخریب خاکوی درباره اقداماتی که برای کاهش این روند انجام شده است، گفت: موضوع تخریب خاک در قانون حفاظت خاک مطابق ماده ۱۶ به وزارت جهاد کشاورزی تکلیف شده است. در این راستا این وزارتخانه در گزارش آمارنامه اعلام کرده است که در سال ۱۳۹۹ در سطح یک میلیون و ۸۴ هزار و ۳۶ هکتار برنامههای آبخیزداری اجرا و پروژههای آبخیزداری در سطح ۲۶۰ هکتار تهیه شد.
سرپرست معاونت محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: فعالیتهای آبخیزداری در کشور با اجرای بیش از ۱۵هزار پروژه در محدوده ۸۶۵۰ آبادی نتایج فراوانی به همراه داشته است که از آثار مستقیم آن میتوان به استحصال و تغذیه حدود ۲.۱ میلیارد متر مکعب آب در سال، کنترل حدود ۲۰ میلیون تن رسوب، کنترل فرسایش به میزان ۲۶ میلیون تن، اشتغالزایی ۵۰۰۰ نفر در سال، شغل موقت و بهبود شغل ۲۰ هزار نفر در سال و تأسیس ۸۰ مورد تعاونی آبخیزداری با ۹۰۰۰ عضو اشاره کرد.
رشد جمعیت از عوامل موثر بر فرسایش خاکوی با توجه به شعار روزجهانی خاک (خاک، سرآغاز زندگی) درباره تاثیرات فرسایش خاک بر تولید مواد غذایی گفت: فرسایش خاک در منطقه تحت تأثیر بهصورت مستقیم و غیر مستقیم با اثرگذاری تدریجی بر کمیت و کیفیت خاک، توان تولیدی آن را کاهش میدهد بنابراین هر ساله به وسیله فرسایش تشدید شونده از سطح حاصلخیز و محصول مزارع کاسته میشود و کشاورزان و دامداران برای جبران خسارت، اراضی مناطق دیگر را مورد استفاده قرار میدهند.
حشمتی تاکید کرد: تنها ۱۵ میلیارد هکتار از اراضی جهان قابلیت کشاورزی دارند که این میزان کمتر از ۲۲ درصد مساحت خشکیها است، با این حال ۹۷ درصد غذای جمعیت زمین را تأمین میکند. رشد جمعیت جهان حدود ۱.۳ درصد است که میتواند یکی از عوامل مهم تشدید تخریب و فرسایش خاک همین رشد جمعیت باشد این در حالیست که هر سال حدود ۱۰ میلیون هکتار از اراضی به علت فرسایش خاک از دسترس خارج میشوند.
فرسایش خاک عامل کاهش ۳۳ درصدی حاصلخیزی اراضی کشاورزیوی درباره اثرات درونمنطقهای فرسایش خاک در مقیاس جهانی گفت: فرسایش خاکی در مقیاس جهانی موجب کاهش حاصلخیزی ۳۳ درصد از اراضی کشاورزی شده است. فرسایش بهصورت مستقیم با کاهش عمق خاک و عمق ریشه دوانی گیاه، هدر رفت مواد معدنی و آلی خاک، کاهش ظرفیت نگهداری آب در خاک، کاهش جوانهزنی بذرها و در نهایت کاهش سطح اراضی کشاورزی موجب کاهش تولید محصول میشود.
به گفته سرپرست معاونت محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست میانگین فرسایش سالانه خاک در ایران ۱۶.۷ تن در هکتار برآورد شده است. مقدار سالانه فرسایش خاک در کشور ما با سایر قارههای جهان دارای اختلاف معناداری است و حتی با میانگین فرسایش سالانه در قاره آسیا ۶ تن در هکتار فاصله معناداری نشان میدهد.
حشمتی همچنین درباره تاثیرات آلودگی خاک بر کیفیت مواد غذایی اظهارکرد: تولید محصولات سالم نیازمند بهرهبرداری از منابع خاک سالم همراه با مدیریت درست با استفاده از نهادههای سالم است. لذا برای دستیابی به امنیت غذایی لازم است عوامل آلاینده خاک را به درستی بشناسیم.
وی افزود: یکی از آلایندههای مهم خاک، غلظت بالای فلزات سنگین در خاک است که یا طبیعی و یا ناشی از فعالیتهای بشری است. به دلیل پایداری این عناصر قابلیت تخریب ندارند بنابراین در خاک و رسوبات تجمع میکنند.
فعالیتهای انسانی مخرب چرخههای بیوشیمیاییسرپرست معاونت محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه فعالیتهای انسانی بهطور قابل توجهی چرخههای بیوشیمیایی و بیوژئوشیمیایی و توازن برخی عناصر سنگین را برهم میزند، اظهارکرد: منابع اصلی عناصر سنگین، منابع نقطهای صنعتی همانند معادن، ذوب فلزات، و... هستند و از جمله منابع غیر متمرکز میتوان به محصولات فرعی، احتراق ترافیک استفاده از نهادهها در کشاورزی و... اشاره کرد.
وی ادامه داد: عناصر سنگین تقریبا عنصری فرّار شناخته میشوند و گروهی که به ذرات معلق غبار در هوا متصل هستند میتوانند هزاران کیلومتر دورتر از نقطهای که به اتمسفر وارد شدهاند، نشست کنند. وجود مقادیر عناصر آلاینده بیش از حد استاندارد باعث اختلال در عملکرد خاک در عمل به وظایف اساسی میشود و در نتیجه کیفیت خاک را کاهش میدهد. با توجه به نتایج مطالعات انجام شده در کشور در خصوص آلایندههای خاک میتوان گفت که آلودگی به عناصر سنگین موضوعی مهم در زمینه تنزل کیفیت خاک و تهدید امنیت غذایی است.
حشمتی افزود: پایش آلودگی خاک اطراف صنایع یک موضوع بهظاهر ساده و در واقع پیچیده است. درصورت آلوده بودن خاک اراضی کشور میتواند بهصورت مستقیم و غیر مستقیم بر سلامت و امنیت محصولات کشاورزی و مرتعی کشور تاثیر گذارد بنابراین اجرای طرح پایش، بازسازی و احیای آلودگی خاک در راستای اجرای قانون حفاظت از خاک در کشور یکی از ارکان مهم سلامت و امنیت کشور محسوب میشود.
چه اقداماتی برای رفع آلودگی خاک انجام شده است؟وی ادامه داد: طی سالهای ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ اقداماتی برای رفع آلودگی خاک انجام شده است. سال ۱۳۹۹ برای تهیه آمار کلی پایش خاک و شناسایی عوامل آلوده کننده خاک، ۷۵۷ مورد پایش خاک انجام شد که ۷۴۸ مورد آن منجر به شناسایی عوامل آلوده کننده خاک شده است. برای ۷۸۵ مورد اخطاریه صادر و در نهایت در ۲۸۸ مورد بازسازی و رفع آلودگی انجام شده است. ۴۶۰ مورد نیز به محاکم قضایی ارجاع شد که رویه حقوقی آنها در دادگاه در حال اجرا است.
به گفته سرپرست معاونت محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست، بیشترین تعداد پایش و شناسایی آلودگی خاک بهترتیب مربوط به استانهای ،اردبیل، قزوین، خراسان شمالی، تهران، اصفهان، مازندران، خراسان رضوی، یزد، البرز، گلستان و سمنان است. از میان کاربریهایی که خاک آنها دچار آلودگی است، ۲۶۸ مورد مربوط به کاربری کشاورزی، ۱۷۰ مورد کاربری منابع طبیعی و اراضی ملی، ۲۰۰ مورد کاربری صنعتی، ۸۴ مورد کاربری خدماتی و مسکونی محدوده شهری و روستایی و ۲۶ مورد نیز مربوط به کاربری محل دفن است که هفت مورد آنها منجر به آلودگی منابع آبی و حریم آنها شده است.
بیشترین آلاینده شناسایی شده در خاکوی افزود: از میان منابع آلاینده خاک شناسایی شده ۴۸۲ مورد آلودگی مربوط به پسماند، ۱۵۶ مورد مربوط به فاضلاب ، ۷۳ مورد ترکیبات نفتی، ۲۴ مورد خروجی دودکشها و غبار ناشی از آنها و۱۳ مورد ترکیبات شیمیایی و حوادث مربوط به آنها است. مطابق این آمارها، بیشترین سهم آلودگی در استانهای نفتخیز مربوط به ترکیبات نفتی و در سایر استانها مربوط به پسماند و پساب آنها بوده است.
حشمتی ادامه داد: طی سال ۱۴۰۰ مطابق ماده ۱۱ قانون حفاظت از خاک ۱۴۷۹ پایش خاک و شناسایی آلودهکننده خاک انجام شد که از این تعداد عوامل آلوده کننده خاک ۳۹۱ مورد مربوط به کاربری کشاورزی، ۱۹۴ مورد کاربری منابع طبیعی، ۷۵۷ مورد کاربری صنعتی، ۹۷ مورد کاربری خدماتی، ۴۰ مورد محل دفن، ۸۲۳ مورد آلودگی مربوط به پسماند ، ۴۲۱ مورد مربوط به پساب، ۱۱۳ مورد ترکیبات نفتی، ۶۰ مورد خروجی دودکشها و غبار ناشی از آنها همچنین ۵۷ مورد ترکیبات شیمیایی و حوادث مربوط به آنها و سه مورد نیز مربوط به آلودگی خاک زمینه است.
آلودگیهای استانهای نفتخیز مربوط به ترکیبات نفتی استبه گفته وی مطابق این آمارها، بیشترین سهم آلودگی در استانهای نفت خیز مربوط به ترکیبات نفتی و در سایر استانها مربوط به پسماند و پساب بوده است. از ۱۳۲۷ موردی که برای آنها اخطاریه صادر شد، ۳۹۲ مورد بازسازی و رفع آلودگی صورت گرفت که همگی مربوط به بخش پسماند و پساب بود. رفع آلودگی بخش پساب و پسماند سریعتر انجام میشود. در سال ۱۴۰۱ نیز گزارش پایشها بهصورت مرتب در سامانه جامع محیط زیست ثبت شده است و گزارش اقدامات بهصورت سه ماهه از استانها دریافت میشود.
سرپرست معاونت محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: مطابق ماده ۹ قانون حفاظت از خاک جهت امنیت غذایی در جدول حدود مجاز آلودگی خاک و آلایندههای ورودی به آن برای کاربریهای مختلف خاک، ستون حفاظت محیط زیست پیشبینی شده است و موارد بالاتر از این ستون در راستای امنیت غذایی به وزارت جهاد کشاورزی اطلاع داده میشود. بر اساس همین ماده سازمان ملی استاندارد، حدود ۶۷۱ استاندارد ملی تدوین کرده و ۲۶ مورد در حال تدوین است.
حشمتی در پایان آماری از استانداردهای تدوین شده ارائه داد و گفت: از میان ۶۷۱ مورد استاندارد ، ۲۲۰ مورد استاندارد ملی تدوین شده و چهار مورد در حال تدوین است. در حوزه خاک نیز ۸۹ مورد استاندارد ملی تدوین شده و پنج مورد در حال تدوین، در حوزه کود ۱۸ مورد استاندارد ملی تدوین و دو مورد در حال تدوین، در حوزه کمپوست ۳۲۲ مورد استاندارد ملی تدوین و ۱۵ مورد در حال تدوین، در حوزه آفتکشها و سموم ۱۹ مورد استاندارد ملی تدوین شده است همچنین در حوزه بهبوددهندههای رشد گیاه نیز سه مورد استاندارد ملی در حوزه مرز بیشینه مانده نیترات فلزات سنگین و مایکوتوکسین در خوراک انسان و دام و محصولات کشاورزی تهیه کرده است.
منبع: خبرگزاری ایسنا برچسب ها: روزجهانی خاک ، آلودگی نفتی ، امنیت غذایی ، فرسایش خاک ، آلودگی خاک ، پسماند ، پساب
منبع: ایران اکونومیست
کلیدواژه: روزجهانی خاک آلودگی نفتی امنیت غذایی فرسایش خاک آلودگی خاک پسماند پساب سرپرست معاونت محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست مورد استاندارد ملی تدوین مورد در حال تدوین مربوط به پسماند آلوده کننده خاک انجام شده مورد مربوط پسماند و پساب فرسایش خاک مورد ترکیبات خاک انجام شد قانون حفاظت عناصر سنگین مورد کاربری امنیت غذایی تن در هکتار رفع آلودگی آلودگی خاک جهانی خاک تدوین شده استان ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۵۳۲۵۰۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
محیط زیست و پسماند از مهمترین چالش های امروزی بشر است
به گزارش خبرگزاری مهر، پیام جوهرچی، در یادداشتی عنوان کرد: «سوم اردیبهشت مصادف با ۲۲ آوریل، به عنوان روز جهانی زمینپاک نامگذاری شده که از مهمترین رویدادهای زیست محیطی جهان به شمار میرود. مجمع عمومی سازمان ملل متحد از طریق این نامگذاری، از همهی سازمانهای بینالمللی، منطقهای و ناحیهای، جامعهی مدنی، سازمانهای غیردولتی و همهی ذینفعان مرتبط دعوت میکند تا در صورت تمایل به افزایش سطح آگاهیهای عمومی دربارهی روز جهانی زمین، اقدام کنند.
زمین و بوم سازگانهای موجود در آن، خانهی ماست. به منظور حفاظت از زمین از یک سو و تأمین نیازهای نسل امروز و فردا از دیگر سو، ناگزیر از هماهنگی انسان با طبیعت و زمین هستیم. روز جهانی زمین میخواهد به ما یادآوری کند که زمین و بوم سازگانهای آن، حیات را برای بشر و سایر زیستمندان ممکن میسازد. نامگذاری این روز، فرصتی برای بالا بردن سطح آگاهی عمومی در سراسر جهان، نسبت به چالشهایی است که سیارهی ما هم اکنون، برای تأمین رفاه و آسایش انسانها با آن روبروست. ما روز زمین را جشن میگیریم تا یادمان نرود که زندگی و تغذیهی ما، به این سیاره وابسته است.
از بین بردن منابع طبیعی و تخریب سریع محیط زیست، نتیجهی الگوهای نادرست مصرف و تولیدات ناپایدار است که منجر به پیامدهای نامطلوب برای زمین، سلامت و رفاه عمومی بشر شده است. شواهد علمی نشان داده است که شیوهی زندگی فعلی ما (به ویژه الگوهای مصرف و تولید پسماند) به شدت بر تحمل تابآوری زمین تأثیر گذاشته است.
از دست دادن تنوع زیستی، بیابانزایی، تغییرات آب و هوایی، گرمایش زمین و اختلال در برخی از دورههای طبیعی، از جمله هزینههای نادیده گرفتن فرصت تجدید حیات برای طبیعت و یکپارچگی بوم سازگانهای آن است. تحقیقات علمی اخیر نشان میدهد که از زمان انقلاب صنعتی، طبیعت به عنوان یک کالا محسوب شده که فقط به نفع مردم و برای رفع نیازهای اساسی جمعیت رو به رشد عمل کرده است و مشکلات محیط زیستی بوجود آمده را تاکنون، با استفاده از تکنولوژی حل کرده است. اما باید به یک نکته مهم توجه کنیم و آن این است که منابع این سیاره محدود بوده و بهرهبرداریهای گذشته از این منابع، دیگر امکان پذیر نیست. بنابراین نیازمند یک مدل پایدارتر برای تولید، مصرف و به طور کلی برای اقتصاد هستیم.
محیط زیست به صورت عام و پسماند به صورت خاص یکی از مهمترین چالشهای امروزی بشر است. فهم چالش محیط زیست ضرورت ظهور اندیشه عملگرایانه اثربخش است. فهم پدیدهها قطعاً مهمتر از حل آنهاست و اگر بدون فهمیدن بخواهیم مسائل را حل کنیم، بر دامنه مشکلات خواهیم افزود.
ایجاد یک دنیای جدید، نیاز به ایجاد یک رابطهی جدید میان انسان و زمین دارد. منظومهی شمسی به ما یادآوری میکند که همانطور که زمین در مرکز جهان قرار ندارد، ما انسانها نیز مرکز زمین نیستیم. ما همراه با بقیه زیستمندان در سیارهی زمین، در شبکهی بزرگتر مشترکی زندگی میکنیم.
از سال ۲۰۰۹، مجمع عمومی سازمان ملل با اتخاذ ۹ قطعنامه در مورد هماهنگی با طبیعت، تعریف این رابطهی تازه را بر اساس یک رابطهی غیر انسان محور با طبیعت، آغاز کرده است. این قطعنامهها، حاوی دیدگاههای مختلف در مورد ساختن یک پارادایم جدید و غیر انسان محورانه است که در آن، اساس و پایهی اقدامات درست یا غلط در مورد محیط زیست، تنها بر منافع انسان متکی نیست.
در میان انواع آلودگیها، پلاستیکها بیشترین آسیب را به کره زمین وارد میکنند. آلودگیهای پلاستیکی و میکروپلاستیکها از بزرگترین تهدیدهای زیست محیطی ما هستند که باعث صدمه به محیط زیست میشوند.
بیشترین حجم میکروپلاستیکها ناشی از زبالههای پلاستیکی مثل بطری و کیسه پلاستیکی در اقیانوسها و منابع آبی هست که در معرض تابش آفتاب و انرژی آب به ذرات کوچکتر تجزیه شده و وارد آبهای اقیانوسها و منابع آبی میشوند.
زبالههای پلاستیکی پراکنده در اقیانوسها جان میلیونها جاندار دریایی از جمله فکها، نهنگها، دلفینها، پرندگان دریایی، ماهیها، خرچنگها، لاک پشتها و بسیاری دیگر از حیوانات دریایی را تهدید میکنند.
کافی است به زیانهای این کیسهها برای سیاره ما و موجودات زنده آن، فکر کنید تا قانع شوید که استفاده از آنها باید با راهکارهای پایدارتری جایگزین شود. آمارها نشان میدهد که تا سال ۲۰۵۰ وزن پلاستیکهای رها شده در اقیانوسها از وزن ماهیها بیشتر خواهد شد. با این حال افزایش آگاهی مردم درباره آلودگیهای پلاستیکی کورسوی امیدی برای بهبود این شرایط است. در این راستا آئین نامه کاهش مصرف کیسههای پلاستیکی به عنوان گام اول و ابتدایی جهت کاهش آثار مخرب آنها تدوین و در هیئت دولت مصوب شد. اجرای صحیح و به هنگام مفاد این آئین نامه مطالبه عموم و سازمان حفاظت محیط زیست است.»
کد خبر 6085220